Το 1ο Γυμνάσιο Πύργου, παλαιό Γυμνάσιο Αρρένων, ιδρύθηκε το 1873 και ήταν το πρώτο σχολείο Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης που δημιουργήθηκε στην Ηλεία. Το αρχικό κτίριο του σχολείου χτίστηκε το 1931-32, επί πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου και Υπουργού Παιδείας Γεωργίου Παπανδρέου, με δήμαρχο Πύργου τον Διονύσιο Κορκολή
- Το αρχικό κτίριο του Γυμνασίου Αρρένων
- Δημοσιεύματα της εποχής του ’30 από την εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ Πύργου
Κατασκευάστηκε στην πλατεία Ετιάς μετά από τροποποίηση του σχεδίου πόλης, απαλλοτριώσεις, αλλά και δωρεές ιδιοκτησιών. Επειδή όμως, η οδός Ξάνθου διέσχιζε το προαύλιο του Γυμνασίου, έγινε κατάργηση του δρόμου στο συγκεκριμένο σημείο.
- Πρωινή προσευχή το 1958
Ως εξατάξιο Γυμνάσιο Αρρένων Πύργου λειτούργησε μέχρι και το σχολικό έτος 1976-77. Από τα θρανία του πέρασαν σημαντικές προσωπικότητες της πατρίδας μας όπως οι ποιητές Τάκης Σινόπουλος, Γιώργης Παυλόπουλος και ο μουσικοσυνθέτης Μίκης Θεοδωράκης.
- Η εγγραφή του Τ. Σινόπουλου στο Μαθητολόγιο του Γυμνασίου Αρρένων
- Προαύλιο Γυμνασίου Αρρένων 1962
Ο δρόμος στον οποίο βρίσκεται το Γυμνάσιο έχει το όνομα ενός από τους σημαντικότερους δασκάλους που δίδαξαν σε αυτό, του Γυμνασιάρχη Δούκα. Ο Δούκας δίδασκε τα δύσκολα χρόνια μετά το Β΄Παγκόσμιο πόλεμο και έγινε «θρύλος» για την αφοσίωση στη δουλειά του, αλλά και την αυστηρότητά του. Δίδασκε Μαθηματικά με πάθος προσφέροντας ολόκληρη την ύπαρξή του. Πολλές γενιές μαθητών μορφώθηκαν από αυτόν και πολλά χαρακτηριστικά περιστατικά με το Δούκα ως πρωταγωνιστή έχουν καταγραφεί από τις διηγήσεις τους. (Γ. Σκουλαρίκος «Πύργος – Κατάκωλο με τον Κωλοσούρτη» Στο Γυμνάσιο)
- Εκδρομή του Γυμνασίου Αρρένων στη Σκαφιδιά 1960. Καθισμένος με τον ιερομόναχο ο Γυμνασιάρχης Δούκας και οι καθηγητές Καζάκος, Νάτσης, Βασιλόπουλος, Δούρος, Χονδρογιάννης και Πανόπουλος
Με την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1977 το σχολείο αποτέλεσε το 1ο τριτάξιο Ημερήσιο Γυμνάσιο και συστεγάστηκε με το 1ο Ενιαίο Λύκειο Πύργου και το Εσπερινό Γυμνάσιο “Γιάννης Ζαπάντης”.
- Αίθουσα διδασκαλίας στο αρχικό κτίριο 2000
- Το προαύλιο του αρχικού κτιρίου με προσθήκες 2000
- Συναυλία 2006
- Αποκριάτικα δρώμενα 2006
- Εκδήλωση στο προαύλιο του αρχικού κτιρίου 2007
- Θεατρική παράσταση 2008
Μετά από τους σεισμούς του Φεβρουαρίου του 2008 δημιουργήθηκαν ζημιές στα ταλαιπωρημένα του κτίρια, γι αυτό και αναγκάστηκε να λειτουργήσει σε απογευματινό ωράριο για λίγους μήνες στις αίθουσες του 1ου Λυκείου. Στη συνέχεια μεταφέρθηκε σε λυόμενες αίθουσες πίσω από το 6ο Δημοτικό Σχολείο.
Από το Σεπτέμβριο του 2015 λειτουργεί σε νέο κτίριο στον αρχικό του χώρο. Πρόκειται για ένα σχολικό συγκρότημα κατασκευασμένο με σύγχρονα αρχιτεκτονικά πρότυπα και βιοκλιματικό το οποίο φιλοξενεί εκατοντάδες μαθητές. Ποικίλες εκδηλώσεις και δραστηριότητες πραγματοποιούνται στους φιλόξενους χώρους του και έτσι, εκτός από κυψέλη μάθησης, αποτελεί και σημείο αναφοράς στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης.